Bu yazımızda, TDK ve Birlisan’dan hareketle istihfaf sözcüğüne ve bu sözcükle kurulan istihfaf etmek birleşik fiiline odaklanacağız. Öncelikle, istihfaf sözcüğünün dilimize Arapçadan geçtiğini belirtelim. Peki, istihfaf ne demek? İstihfaf ne anlama geliyor? Sözlüğe baktığımızda istihfaf sözcüğünün cümlede isim (eskimiş) görevinde kullanıldığını ve “hor görme, küçümseme, hafifseme” gibi anlamlara geldiğini görmekteyiz. Aşağıdaki örnek cümleyi inceleyip istihfaf sözcüğünün kullanımına daha yakından bakalım.
Örnek 1: Belki evvela, ona, rehber heveskâr imzasına olduğu gibi istihfafla, emniyetsizle bakacaksınız. (Nazım Hikmet)
İstihfaf sözcüğüne “etmek” yardımcı fiili getirilerek oluşturulan istihfaf etmek, “hor görmek, küçümsemek, hafifsemek” gibi anlamları karşılamaktadır. Aşağıda, bu birleşik fiilin kullanımına yönelik bir örnek yer almaktadır.
Örnek 2: Yerli yersiz hasımlarını istihfaf edip kendince moral buluyordu.
Türkçe konuşup yazarken nadiren kullandığımız veya karşılaştığımız istihfaf, dilimizde yaygın olarak kullanılan hafif sözcüğüyle aynı köke dayanmaktadır. Bu yapısal akrabalığa ilişkin farkındalık, istihfaf gibi aşina olmadığımız sözcükleri zihnimizde daha iyi konumlandırmamızı sağlayabilir.