Bu yazımızda, “Mükemmeliyetçilik nedir?” sorusuna cevap verip mükemmeliyetçilikle başa çıkmaya yönelik bazı önerilerde bulunacağız. Öncelikle, mükemmeliyetçiliğin tanımına bakalım. En genel ifadeyle, mükemmel olma yolunda aşırı çaba sarf etmeyi mükemmeliyetçilik olarak tanımlayabiliriz. Mükemmeliyetçilik, titizlik ve dakiklik gibi bazı kişilik özelliklerini de beraberinde getirir. Dolayısıyla, mükemmeliyetçi insanlar, yaşamlarındaki hemen her şeyin mükemmel olmasını isterler. Benimsenen bu yüksek standart, bazı durumlarda itici güç olsa da zaman zaman yorucu ve yıpratıcı olabilir. Bu bakımdan, mükemmeliyetçiliğin artılarını ve eksilerini enikonu değerlendirip beklentilerimizi yönetmek adına dengeli bir konum alarak olası hayal kırıklıklarıyla daha rahat baş edebiliriz. Aşağıda, mükemmeliyetçilikle ilgili bazı tespit ve önerilere yer verilmektedir. Bunları özümseyip hayatımıza geçirerek mükemmeliyetçilikle başa çıkmaya yönelik önemli bir farkındalık geliştirebiliriz.
- İlk etapta, mükemmeliyetçiliğin bir kişilik özelliği olduğunu fark edip bunun yaşantımıza olan etkisini anlamaya çalışmalıyız. Bu yönüyle, mükemmeliyetçiliğin hem olumlu hem de olumsuz etkileri olabilir. Örneğin, işimizdeki başarımızı mükemmeliyetçi karakterimize borçluyuzdur ama aynı zamanda bu kişisel özelliğimiz yüzünden sık sık stres yaşıyor da olabiliriz. Bu durumda, mükemmeliyetçiliğin olumsuz etkilerinden uzak durmak için bazı yöntemler geliştirmeliyiz çünkü bu süreçte yaşadığımız stres, bedensel ve zihinsel anlamda bizi kırılgan hâle getirebilir. Bu konuyla ilgili daha detaylı bilgi edinmek için Stresle Başa Çıkma adlı yazıyı okuyabilirsiniz.
- Yaşamda, her zaman her şey istediğimiz gibi olmaz çünkü yaşamın akışında bizim kontrolümüzde olmayan sayısız etmen vardır. Bu bakımdan, esnek bir zihinsel tavır benimseyerek yaptığımız işlerin kusur barındırabileceğini kabullenmeliyiz.
- Mükemmeliyetçi insanlar, istemli ya da istemsiz olarak kendileriyle ilgili süreçleri bütünüyle kontrol etme eğilimindedirler. Zihinsel anlamda sürekli tetikte olmayı gerektiren bu durum, sürmenaja yol açabilir. Bu yüzden, meditasyon, yoga ve nefes egzersizi gibi pratikler, zihinsel anlamda rahatlama ve berraklık sağlaması açısından faydalı olacaktır.
- Mükemmeliyetçilik, kişide ani duygusal dalgalanmalara yol açabilir. Örneğin, bir şeyin istediği standartlarda olmadığını veya yapılmadığını gören birisi, ansızın öfkelenebilir ya da üzülebilir. Bu noktada, duyguların sürekli değişim hâlinde olduğunu idrak etmek, mükemmeliyetçiliği yönetmek adına önemli bir avantaj sağlayacaktır. Bu konuyla ilgili bilgi almak için Duyguların Metamorfozu adlı yazıya göz atabilirsiniz.
* Bu blog yazısında kullanılan görsel talkspace.com internet sitesinden alınmıştır.